Πληροφορίες

Χειρόγραφο σε χαρτί, 33-38 στίχοι ανά σελίδα, folio (300 x 205 mm.), [1]1 [2]-[27]6 [28]2: [159] φ., [2] + 311[=312] + [4] σ. (λείπει απροσδιόριστος αριθμός φύλλων στην αρχή (το μεγαλύτερο μέρος του πίνακα περιεχομένων), μικρές τρύπες από έντομο, λεκές στο πάνω περιθώριο των πρώτων φύλλων). Το κυρίως κείμενο στις σ. 1-311 («Περί νόμων ἐκκλησιαστικοῦ καί πολιτικοῦ προλεγόμενα» στις σ. 1-5, «Νόμος ἐκκλησιαστικός περί ἀρχιερέων, εἴτουν ἐπισκόπων, κατά τό παλαιόν» στις σ. 6-81 (η 82 λευκή), «Πολιτικός νόμος [σε με´  κεφάλαια]» στις σ. 83-296, «Κανόνων νομικῶν τά ἀναγκαιότερα», στις σ. 297-303 και «Περί λέξεων νομικῶν τινων σημασίας» στις σ. 303-311), το τέλος του πίνακα περιεχομένων στο φ. [1]/1r (ἀρχ. «Περί συνοικεσίων ... φυλ. 268», το [1]/1v λευκό), επιγράμματα στο Θεόφιλο στα φ. [28]/1r-[28]/2r (των Γεωργίου Σκαρλάτου, Δημητρίου Βαρδάκα του εκ Μετσόβου, Κυριακού Νικολάου Τζερτζέλη και Θεοφίλου Νικολάου Τζερτζέλη, το [28]/2v λευκό), σελιδαρίθμηση από το χέρι του γραφέα, χωρίς αρίθμηση τευχών. Δέρμα σύγχρονο με τη γραφή (εκτεταμένες φθορές, χαλαρωμένες οι συνδέσεις). • ΑΓΝΩΣΤΟ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ «ΝΟΜΙΚΟΥ» ΤΟΥ ΚΑΜΠΑΝΙΑΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ. • Ο Καμπανίας Θεόφιλος θεωρείται από τους φωτισμένους ιεράρχες του 18ου αιώνα. Έμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του στη φτωχή επισκοπή Καμπανίας, δυτικά της Θεσσαλονίκης, συμπαραστεκόμενος στο χειμαζόμενο από επιδρομές πληθυσμό της. Το Νομικόν καθιστά πολύτιμο η αντιπαραβολή που συχνά κάνει με τα ισχύοντα στην εποχή του. Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1887 στην Κωνσταντινούπολη από τους Ελ. Ταπεινό και Κ. Βασιλειάδη, σε μια έκδοση αποσπασματική και με πολλές αυθαίρετες προσθαφαιρέσεις. Κριτική έκδοση έδωσε ο Δημ. Σ. Γκίνης, Νομικόν ποιηθέν καί συνταχθέν εἰς ἁπλήν φράσιν ὑπό τοῦ πανιερωτάτου ἐλλογιμωτάτου ἐπισκόπου Καμπανίας κυρίου κυρίου Θεοφίλου τοῦ ἐξ Ἰωαννίνων (1788), Θεσσαλονίκη 1960. Ο Γκίνης βασίστηκε σε 6 χειρόγραφα που είχε τότε υπόψη του (3 στην Εθνική Βιβλιοθήκη και από ένα στη Μονή Εσφιγμένου, τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης και τη Βιβλιοθήκη Δημητσάνας). Ένα έβδομο χειρόγραφο εντόπισε ο Δημ. Κ. Ράιος, Χειρόγραφα καί “σκιές” χειρογράφων ἀπό τό ἀνατολικό Ζαγόρι, Ιωάννινα 2006.